شهر خضری دشت بیاض

 

خضري دشت بياض مرکز بخش نيمبلوک از توابع شهرستان قائنات استان خراسان جنوبي است. جمعيت شهر بنا بر آمار سرشماري سال 85 مرکز آمار ايران برابر با 4،930 نفر بوده است.ريشه لغوي خضري به دو معني مي‌باشد . يک معني عام آن اسم حضرت خضر بوده است که روايت است آن حضرت از اين منطقه گذشته و در پير مردانشاه که هم اکنون به صورت زيارتگاه درآمده است آثار آن مشهود است و اما معني لغوي آن ، خضري به معني سرسبزي و خضري دشت بياض به معني دشت سرسبز و خوش آب و هوا مي‌باشد.

 

آب و هوا
آب و هواي منطقه به طور معمول گرم و خشک است . گرمترين ماههاي سال در اين منطقه تير و مرداد و سردترين آنها دي و بهمن مي‌باشد و ماههاي يخبندان از اواخر آذر تا اواسط اسفندماه بطول مي انجامد .

بادهاي اصلي منطقه در تابستان بيشتر از شرق به طرف غرب مي وزد که به باد شمال معروف است و در زمستان از طرف غرب به شرق از بادهاي مديترانه‌اي که بنام سياه باد معروف است . ميانگين بارش سالانه در اين منطقه 174 ميلي متر مي‌باشد که بارش بصورت برف و باران مي‌باشد.

آب شرب شهر از طريق دو حلقه چاه عميق تامين مي‌شود . آب کشاورزي منطقه نيز از طريق چاههاي عميق موجود تامين مي‌شود در سالهاي پرباران رودخانه‌هاي اصلي معروف به دهنه که از کوههاي جنوب و جنوب غربي سرچشمه مي‌گيرد و همچنين سيل بندهاي احداث شده در بالا دشت دشت قسمتي از آب کشاورزي منطقه را تامين مي‌کنند . 

موقعيت جغرافيايي
شهر خضري دشت بياض از توابع شهرستان قائنات است و در شمال استان خراسان جنوبي واقع شده است. اين شهر از شمال با شهرستان گناباد ، از جنوب با بخش مرکزي شهرستان قائنات ، از شرق با بخش زيرکوه قاين و از غرب با شهرستان فردوس و شهرستان سرايان همجوار مي‌باشد. فاصله آن تا قاين 55 کيلومتر ، تا بيرجند 160 کيلومتر ، تا گناباد 45 کيلومتر و تا مشهد 320 کيلو متر است. خضري دشت بياض در غرب دشتي قرار گرفته که توسط کوههاي زير احاطه شده است:

کوه آينه ( کوه علي پلنگ ) در جنوب غرب خضري
کوه خان ( مردان شاه ) در جنوب خضري
کوه سياه کوه در غرب خضري
رشته کوههاي عباس آباد در شرق خضري

وضعيت اقتصادي
شيوه زندگي مردم اين منطقه از گذشته مبتني بر کشاورزي و دامداري بوده است. دشت خضري براي کشاورزي بسيار مناسب بوده و داراي آب و خاک مناسب مي‌باشد محصولات عمده اين منطقه گندم ، جو ، چغندر قند ، زعفران و محصولات باغي مي‌باشد . از نظر پتانسيلهاي معدني اين منطقه موقعيت مناسبي دارد. معادني که در منطقه شناسايي شده است عبارتند از معادن سنگ مرمر ، خاک نسوز ، سنگ آلومنيم ، گچ و غيره شرکت سهامي زراعي خضري با توليد محصولات زارعي ، دامي ، باغي و لبني تاثير زيادي در رونق اقتصادي مردم ، تامين نيازمنديهاي منطقه و ايجاد اشتغال دارد.

ويژگي هاي تاريخي و مکانهاي زيارتي و گردشگري
شهر خضري به دليل سرسبز بودن بهترين نقطه ييلاقي و گردشگري استان محسوب و به لحاظ سابقه تاريخي و آثار تاريخي باارزش و پتانسيلهاي موجود محل جاذبي براي مسافران ، زائرين و گردشگران مي‌باشد . اما چون شهر در محل گسل فعال و معروف دشت بياض واقع شده است هر از چندگاهي دچار قهر زمين شده و همه چيزش را از دست داده است.

گرچه منابع مکتوب در خصوص اين منطقه درست نيست اما در ذهن مردم چنين مشهور است که در گذشته‌هاي بسيار دور شهري آباد وجود داشته که هر سه روستاي دشت بياض ، خضري و ميم را در برگرفته و به فارس مشهور بوده است که در نقشه‌هاي تاريخي نيز اين منطقه فارسي ثبت شده است و غاري به همين نام وجود نيز دارد.

از اندک آثار تاريخي و مکانهاي زيارتي و جاذبه‌هاي گردشگري به جا مانده از دوران کهن مي‌توان به موارد زير اشاره کرد:

بارگاه امام زاده سلطان عبدالله
قدمگاه دشت بياض
باغ دهنه و اردوگاه دانش آموزي شهيد کاوه خضري
دره سبز مردان شاه
غار فارس
قلعه دختر
مسجد جامع خضري
مسجد جامع دشت بياض