شهر خشت فارس

 

خشت يکي از شهرهاي شهرستان کازرون و در 45 کيلومتري جنوب کازرون و در 100 کيلومتري شمال بوشهر واقع شده‌است.زبان مردم خشت فارسي با لهجه محلي و دين آن‌ها اسلام شيعه‌است.پيشه اصلي اهالي کشاورزي خصوصاً درخت نخل يا خرما است.ديرينگي خشت حداقل به اوايل دوران اسلامي مي‌رسد که از توابع شهر بيشاپور به شمار مي‌رفته‌است.

بازمانده‌هاي شهر قديمي خشت مجاور خشت کنوني از مکان‌هاي ديدني آن است. مهم‌ترين زيارتگاه مردم در اين ناحيه امام‌زاده علي است که در روستايي به همين نام و در مجاورت شهر خشت قرار گرفته‌است. در جوار اين امامزاده گلزار شهداي خشت واقع شده‌است. از ديگر زيارتگاه‌هاي اهالي مي‌توان به چهارده معصوم در خشت، پير محي در دهله، شاه علي در ايجاني، امام‌زاده يعقوب، امام‌زاده بي‌بي سکينه و شاهزاده محمد در بناف، شاه نعمت الله در بنکي، امام زاده محمد در ده کهنه، شاهزاده محمد در بورکي پايين، شاهزاده اسماعيل، شاهزاده موسي و بي‌بي ماهرخ در رودک، بي‌بي عروس، شاهزاده محمد ابراهيم، پير خشو و شاهزاده جعفر در کمارج، امام‌زاده محمد در گوريگاه، شاه نبي‌الله در عمارت، شاه داوود در شاه داوود اشاره نمود.

اشارات تاريخي
مؤلف فارسنامه ناصري (ص 1296) در باره نام‌گذاري منطقه خشت نوشته‌است:«خشت در لغت قسمي از حلوا باشد که آن را در ظرفي ريخته تا يک پارچه و قرص شود و چون خرماي اين بلوک را که شيرين تر از حلواست در جلد کرده، يک پارچه شده، حمل اطراف کنند، اين بلوک را خشت گفته‌اند».

در نسخه‌اي از کتاب اسناد تاريخي خاندان غفاري که به کوشش کريم اصفهانيان در سلسله انتشارات بنياد موقوفات افشار منتشر شده‌است يادداشتي به خط ناصرالدين شاه به فرخ‌خان امين‌الدوله در باب گردنکشي طهماسب ميرزا مويدالدوله بدين شرح موجود است:
«نوشته مويدالدوله ملاحظه شد. شما همانطور که عرض کرديد، به احمدخان بنويسيد که… پيش کش او را مويدالدوله رد کند. خشت و کازرون را به شاهزاده وجه‌المصالحه واگذارد و ساير را داشته باشد گويا باعث آسودگي همه باشد، البته بنويس. به شاهزاده هم صريح بنويس براي من الولو درست نکند و گردنکشي نکند. براي کار احمدخان به خدا قسم اگر بقايا را نرساند و قسط امسال را درست نرساند، پوستش را خواهم کند.»

در فرهنگ جغرافيائي ايران ج 7، در مورد خشت آمده‌است: مرکز دهستان خشت بخش خشت شهرستان کازرون واقع در هفت هزارگزي شمال باختري کنار تخته و خاور کوه تکاب است. اين دهکده در جلگه قرار دارد و آب آن از رودخانه شاپور و چشمه تنگ عمو و محصول آن غلات ديمي و خرما و برنج و پنبه و شغل اهالي زراعت و کسب و يک باب دبستان دارد. اين دهکده راه فرعي دارد.

ميدان نفتي
ميدان نفتي خشت و کمارج که در نزديکي اين شهر قرار دارد يک ميليارد و 53 ميليون بشکه نفت درجا دارد و با حفاري نخستين چاه اکتشافي در سال 1371 خورشيدي به طور رسمي در فهرست ميدانهاي نفتي ايران قرار گرفت. از اين ميدان نفتي 270 ميليون بشکه نفت استحصال مي‌شود که استخراج روزانه 30 هزار بشکه از اين ميدان نفتي در نظر گرفته شده‌است که پس از انتقال آن بوسيله خطوط لوله 100 کيلومتري به دشت نرگسي در استان بوشهر از آنجا به خطوط انتقال نفت بندر گناوه متصل مي‌شود. وسعت ميدان نفتي خشت و کمارج 82 کيلومتر مربع اعلام شده‌است.